Prent
over de tirannie tegen de geloofsgenoten in Frankrijk van Romein de
Hooge uit 1686. (Collectie Rijksmuseum)
In de tweede helft van de 17e eeuw, in het bijzonder na het afschaffen van het Edict van Nantes in 1685, vervalt in Frankrijk het recht op godsdienstvrijheid en komt een nieuwe stroom vluchtelingen op gang. Duizenden Hugenoten vluchten naar onder andere Nederland, Engeland en Duitsland. De intrekking van het Edict van Nantes maakt veel indruk in de Republiek. Op verzoek van de Staten Generaal worden overal collectes gehouden voor de vluchtelingen. In Delft brengt de collecte op 31 oktober 1685 een bedrag van 7.873 gulden op. (In de tijd bedroeg het dagloon van een arbeider ongeveer een gulden.)
Onder de Hugenoten bevinden zich relatief veel onderwijzers, die werken op “Duytsche scholen en “Franse scholen”. De “Duytsche school” is een soort volksschool waar schrijven, rekenen en lezen wordt onderwezen. De “Fransche school” is vervolgonderwijs voor jongens waar onder meer Frans wordt onderwezen. Een daarvan is de chique kostschool van Jean Bignou aan de Lakengracht (nu Raamstraat). Het schoolgeld bedroeg daar 250 gulden per jaar. Dat was inclusief kost en inwoning en les in ‘Italiaans boekhouden’, maar de leerlingen werden wel geacht zilveren bestek en een tinnen po mee te nemen.
Een prospectus voor de Franse kostschool van Jean Bignou, begin 18e
eeuw.
(Stadsarchief, losse aanwinst 598-1530)
Het
zogenoemde “Hugenotenkruis”. Sinds hun vervolging
met het Edict van Nantes uit 1685 wordt dat door Hugenoten als
herkenningsteken gedragen.
Portret van de Waalse predikant Elie Benoist (1640-1728). (Collectie Stadsarchief)
De Waalse Kerk in de kapel van het Prinsenhof op een gravure uit eind 17e eeuw. (Collectie Stadsarchief)