Jaffalaan 10 | www.achterdegevelsvandelft.nl | ||
De oude beheerderswoning op Jaffa | NB: Klik op de afbeeeldingen voor een vergroting. | ||
Naast de ingang van de begraafplaats Jaffa staat een oude beheerderswoning. Het is een T-vormig gebouwtje met twee puntgeveltjes (ook wel: ‘tuitgevels’), grijs/wit bepleisterd, gebouwd in een voor die tijd herkenbare stijl. Het is tegenwoordig gemeentelijk monument. Voor de bouw van deze woning op de begraafplaats Jaffa gaan we terug naar de jaren rond 1865. Het gemeentebestuur van Delft is dan op zoek naar grond voor een nieuwe begraafplaats. Bedoeld als alternatief voor de begraafplaats bij het Kalverbos, toentertijd net buiten de Haagpoort, die dreigde vol te raken. De bestuurders slaagden er niet in, maar kregen hulp van particulier initiatief. De heren Dirk Houtzager, verzekeringsagent uit de Choorstraat (nr. 14), Gerrit de Ronde, aannemer en koopman (zie Koornmarkt 31), en Bastiaan Veth, aannemer publieke werken en boterkoopman op de Voorstraat, zakenpartners en vrienden, waren bereid een helpende hand te bieden. Ze zijn respectievelijk 52, 41, en 65 jaar oud, en ondernemers uit gegoede families.
Geen gras over laten groeien
|
|
||
Begraven buiten de stad
Maar toen het daar te vol werd, moest er worden uitgekeken voor een nieuwe rustplaats voor de doden. Dat werd dus Jaffa. Het Kalverbos werd langzamerhand geruimd, maar er zijn nog steeds drie negentiende eeuwse grafkelders: van de in 1845 overleden Karl Wilhelm Naundorff, de vermeende Lodewijk XVII (Charles Louis de Bourbon) ; van de familie Van Hangest Baron d'Yvoy (1836), en van de familie Maas Geesteranus (1847). En er is nog het graf van C.A. de Neve uit 1866. 'Directeurswoning' Gemeentelijke begraafplaats |
|
||
Dirk Houtzager behield de directie en werd officieel de eerste gemeentelijke directeur algemene begraafplaats Jaffa Delft. In 1876 werd hij bovendien door Koning Willem III aangesteld als opzichter van de Koninklijke Grafkelder in de Nieuwe Kerk. Jaffalaan Vanaf het moment dat Jaffa voor Delft de gemeentelijke algemene begraafplaats werd (er was ook een katholieke en een Joodse begraafplaats), werd de toegangslaan naar de begraafplaats een begrip en uiteraard 'Jaffalaan' genoemd. Hij bestaat nog steeds ter hoogte van De Porceleyne Fles aan de Rotterdamseweg, maar lijkt in niets meer op het weggetje van vroeger. Het is een geasfalteerde verkeersader, met een breed fietspad erlangs. Ernaast (ten noorden) ligt nog wel een restant van de vroegere Kloosterwatering. Die werd in de dertiende eeuw gegraven als onderdeel van een nieuw afwateringssysteem rondom Delft, en is vernoemd naar het klooster Koningsveld, dat op deze hoogte tussen de Schie en de Rotterdamseweg lag. Het water liep door tot de Pijackerse Vaart bij de Pauwmolen. Pas in 1997 werd de naam Jaffalaan officieel vastgelegd door de gemeenteraad. |
|
||
Wippolder In de jaren na 1900 onderging de Wippolder een gedaantewisseling. Op de plaats van het vroegere boerenland verrezen diverse gebouwen van de Polytechnische School, de voorloper van de TU, en er kwam een hele nieuwe woonwijk, grotendeels gebouwd door toen nieuwe woningbouwverenigingen. Ook voor de begraafplaats is een grote uitbreiding gereserveerd die in de dertiger jaren werd gerealiseerd. Er kwam een mooi toegangshek, en een aula in 1930 ontworpen door de gemeenlijk architect G. Gebben (1882-1960).
De oorlog 40-45 is een roerige periode in de geschiedenis van de begraafplaats en is uitvoerig beschreven in het boek Oorlog en verzet in de Prinsenstad door Joop W. De Blij. Doordat de uitbreiding van de begraafplaats eind jaren dertig net voltooid was kon het monument voor de gevallenen worden ingepast.
Beheerders Herinneringen Verwaarlozing en wederopstanding |
|
||
Piet van der Eijk | |||
nadere informatie over Jaffalaan 10 | |||
Geplaatst: 4 april 2015 |
www.achterdegevelsvandelft.nl - Facebook: www.facebook.com/AchterdegevelsvanDelft - Twitter: twitter.com/AchterdgvDelft |