Huisgenoten uit een ver verleden
Het
verhaal achter oude Delftse huizen en hun bewoners
Achter
de gevels van oude huizen gaan historische verhalen schuil. Op deze
website worden de interessante, onthullende, leuke of soms treurige
geschiedenissen over Delftse panden en pandjes verzameld. Tot nu toe
zijn dat er zo'n 200.
De verhalen worden geschreven door de
huiseigenaren of andere geïnteresseerden. Zij doen
archiefonderzoek naar vroegere eigenaren en bewoners. Veel aspecten van
het leven zoals het vroeger was passeren daarbij de revue. Er zijn
vrolijke en amusante feiten, maar ook de treurige kant van ziekte en
dood, kindersterfte, analfabetisme, economische neergang, komt voorbij.
Achter de gevels van Delft
is onderdeel van 
Op dinsdag 13 april vertelde Bram Klapwijk over Kolk 22, Melkslijterij en zuivelfabriek 'De Landbouw'. Het huis op de hoek van de Kolk en de Annastraat, nu nummer 22, is qua constructie nog een van de weinige voorbeelden van een betrekkelijk eenvoudig huis dat mogelijk de stadsbrand van 1536 heeft overleefd.
Dit verhaal (en eerdere verhalen) kunt u hier terugluisteren.
|
Proefschrift
‘Achter de gevels van Delft’ Kijkje binnenshuis bij arm en rijk in 18e eeuws Delft Verhalen op Stadsradio Delft |
De
rode stippen geven de huizen aan waarvan de geschiedenis is
uitgezocht. Klik op de kaart voor een vergroting.
Het huis met tuitgeveltje op de hoek van het Oosteinde en de noordzijde van de Molslaan heet al eeuwen ‘De Swarte Pot’. Het dateert in oorsprong nog van voor de grote stadsbrand in 1536. Ooit was het veel groter, maar in 1614 werd het gevierendeeld. De naam verwijst vermoedelijk niet naar een pottenbakkerij, maar eerder naar een koperslagerij, want in de oudste vermeldingen heet het ook wel “De Cooperen Pot”. In vroeger tijden was het heel lang een slijterij en daarvoor een kroeg, maar ook een kaaswinkel, schoenmakerswerkplaats en een bakkerij. Lees hier het hele verhaal....
Nu lijkt het een obscure lampenwinkel, waar je geen lamp kunt kopen, voorheen was het meer dan een eeuw een kledingzaak van joodse winkeliers, die ooit begon als schamele uitdragerij in de Cellebroerstraat. In 1898 konden de uitbaters zich hier op de hoek de bouw van een nieuw winkelpand veroorloven, waarna de zaak zich uitbreidde naar twee belendende panden. Tot in de oorlog het noodlot toesloeg. Het pas getrouwde winkelierspaar werd in Auschwitz om het leven gebracht. Overlevende familieleden begonnen na de oorlog een doorstart, maar ook toen bleek het lot hun niet gunstig gezind. Lees hier het hele verhaal....
Het ruim tien jaar oude verhaal over Koornmarkt 69 is vrij ingrijpend herzien en uitgebreid. Het voormalig RIAGG-bureau blijkt onder meer de drukkerij te zijn geweest van de Delftsche Courant en een eeuw later van de verzetsbladen Trouw en Veritas. Ook was het het woonhuis van een der eerste vrouwenactivistes in Delft en van een opvliegende schoolmeester die talloze leerboeken op zijn naam heeft. Lees hier het hele verhaal.....
Oude
Delft 62 is begin 17e eeuw gebouwd op het achtererf van de opgeheven
brouwerij de Handboog. Het was in de loop der eeuwen onder andere het
huis van een rijke koopmansweduwe, diverse steenhouwers en schilders,
een ambitieuze meubelmaker die de gevel in 1861 liet vernieuwen en de
graficus Rijk van Lavieren, die in de 20e eeuw hier een kunstgalerie
aan huis had. Lees hier het hele verhaal.....
Aan het einde van het Oosteinde vlakbij de
Oostpoortschool is een poortje dat naar het speelveldje ’t
Carto leidt. In vroeger eeuwen was dit een ideale vestigingsplaats voor
stadsboeren dichtbij de weilanden buiten de Oostpoort. Aan het einde
van de 19e eeuw werd de poort bomvol gebouwd met kleine huisjes die
alles te wensen overlieten. Begin vorige eeuw zag de Hervormde diaconie
er een idyllische hofje ‘Avondrust’ in voor
bejaarden. Nu staat er nog een huis: Oosteinde 66. Lees
hier het hele verhaal.....
Op 4 december j.l is Wim Boonenburg overleden. Daarmee verloor Achterdegevels voor de tweede maal dat jaar een van haar enthousiaste auteurs. Hij is 74 jaar geworden en leed het laatste jaar aan ernstig hartfalen. Op deze website is Wim auteur van twee interessante huizengeschiedenissen: van het oude statige pand Breestraat 1 en van Verwersdijk 1, de vroegere Flora bioscoop. Beide panden hebben een belangrijke rol gepeeld in het leven van Mienette Storm-van der Chijs (1814-1895), wereldreizigster en een van de vroegste voorvechtsters van het feminisme in Nederland.
Na zijn werkzame leven als boekdrukker en later leraar aan een grafische school heeft Wim er zijn levenswerk van gemaakt om alles wat hij over haar te weten kon komen na te speuren en te verbeelden in een lijvige driedelige roman over deze bijzondere dame. Lees hier verder....
Achter de gevels van dit studentenhuis vol 18e eeuws stucwerk gaat een van de kleurrijkste geschiedenissen van deze site schuil. Eeuwenlang bood het onderdak aan de vermaarde brouwerij De Verkeerde Wereld. Daarnaast was het schuilkerk voor de ontluikende katholieke gemeenschap na de Reformatie. In de 18e eeuw hing het vol schilderijen van Hollandse meesters. Nadat het leven uit de brouwerij was, speelde een VOC-kapitein er viool in de grote tuin met exquise vruchtbomen en dreef een 19e-eeuwse boterkoning er in een verwarmd bad. En meer pikante details. Lees hier het hele verhaal.....
Tegenwoordig is Jacob Gerritstraat 1 een brillenwinkel, maar oudere Delftenaren herinneren zich hier wellicht de sportartikelenzaak van Rethans. Ooit maakte dit pand deel uit van het laat-middeleeuwse stadspaleis De Spiegel, dat meer dan vier eeuwen geleden al in drie stukken uiteen viel. De huidige gevel dateert van 1849, maar daarachter zat ooit onder meer een notariskantoor, een wijnhandel en een 18e eeuwse stoffenwinkel. Lees hier het hele verhaal.....
Het 200ste verhaal op onze website gaat over een 18e eeuws monumentenpandje dat in een vorig leven wellicht het woonhuis van schilder Johannes Vermeer is geweest. Recent onderzoek heeft dat vrij aannemelijk gemaakt. Maar veel rond Vermeer blijft een raadsel. Door latere ingrepen aan het pand is er echter in het huis vrijwel niets meer bewaard gebleven uit de tijd van de schilder. Maar ook los van Vermeer heeft het huis achter dit klokgeveltje een boeiende geschiedenis. Lees hier het hele verhaal.....
Het pand achter de smakeloze gevel van een filiaal van een drogisterijketen maakte ooit deel uit van een groot stadspaleis uit de 16e eeuw. Een eeuw later woonde hier een cruijdenier die zaken deed met negers uit Afrika en suiker uit Brazilië. Daarna woonden er onder meer diverse apothekers en een scheepschirurgijn. Lees hier het hele verhaal.....
Het huisje bij het bruggetje achter de Nieuwe Kerk is misschien wel het meest door toeristen gefotografeerde huisje van Delft, in elk geval het meest geschilderde. Oudere Delftenaren kennen het als de ‘beiaardschool’ of ‘beiaardiershuisje’. Ooit was hier een textielververij met de naam ‘De Blauwe Duijff’, alias 'Het Duifje’. Lees hier het hele verhaal.....
Een van de oudste verhalen van onze website uit 2006 is geheel herzien en uitgebreid. Het huidige pand Oosteinde 135-139, nu voornamelijk bevolkt door studenten, is niet bijzonder oud, maar in de 16e en 17e eeuw stond hier een grote brouwerij waarover opvallend veel informatie te vinden is. Bovendien hing het boordevol schilderijen van zeer vermaarde schilders. Lees het hele verhaal hier.....
Op de plek van het pakhuis met bovenwoning Rietveld 111 stond ooit een huisje met de naam “ ’t Cleyne Hackmes”. Een grachtenpand, maar niet voornaam, maar wel in een buurt met een bewogen geschiedenis, die tot voor kort vaak niet meer dan het afbreken waard gevonden werd. Omstreeks 1800 raakte het door de ontvolking van de stad onbewoond. Vervolgens deed het bijna honderd jaar lang dienst als koestal. In 1895 verbouwde aannemer Tobias Prins het tot zijn huidige gedaante. Lees het hele verhaal hier.....
Achttiende eeuws is het pand volgens de Monumentenlijst. Ruim een halve eeuw geleden kreeg het dienovereenkomstige kleine ruitjes in de gevel, die er op dat moment al honderd jaar niet meer zaten. Maar achter de gevel is het pand nog twee eeuwen ouder. In de 19e eeuw woonde hier Salomon Bleekrode, een markante duizendpoot die aan de wieg stond van de Delftse ingenieursopleiding. Nu wonen er studenten in pijpenlaatjes met een hoogslaper. Lees het hele verhaal hier.....
De naam van deze website is afgeleid van de titel van het proefschrift 'Achter de Gevels van Delft' van Thera Wijsenbeek-Olthuis (1946-2010). Haar proefschrift uit 1987 - gebaseerd op een onderzoek naar 300 nalatenschappen van Delftenaren uit alle sociale lagen uit de achttiende eeuw - is alom geroemd vanwege haar baanbrekende nieuwe aanpak. Lees hier meer......
Recent geplaatst:
